Việc con không muốn học là nỗi trăn trở của rất nhiều bậc cha mẹ hiện nay. Trong khi một số phụ huynh lựa chọn cách thúc ép, không ít người lại rơi vào trạng thái lo lắng và bất lực. Tuy nhiên, sự chán học của trẻ không phải là vấn đề không thể giải quyết nếu cha mẹ hiểu đúng nguyên nhân và đồng hành cùng con bằng phương pháp phù hợp.
Không muốn học không phải là biểu hiện của sự lười biếng hay thiếu ý thức, mà thường xuất phát từ những áp lực tâm lý, sự quá tải trong học tập hoặc việc trẻ chưa tìm thấy ý nghĩa của việc học đối với bản thân. Ở mỗi độ tuổi, nguyên nhân này có thể khác nhau, nhưng điểm chung là trẻ đều cần sự thấu hiểu và dẫn dắt đúng cách từ gia đình.
Thay vì đặt câu hỏi “Vì sao con lại như vậy?”, cha mẹ nên bắt đầu bằng câu hỏi “Con đang gặp khó khăn gì?”. Khi thay đổi góc nhìn, việc đồng hành cùng con trong học tập sẽ trở nên nhẹ nhàng và hiệu quả hơn. Dưới đây là 7 kinh nghiệm thiết thực giúp cha mẹ hỗ trợ con vượt qua giai đoạn không muốn học một cách bền vững.
1. Tìm hiểu đúng nguyên nhân khiến con chán học
Trước khi tìm giải pháp, cha mẹ cần dành thời gian quan sát và lắng nghe để hiểu điều gì đang thực sự diễn ra với con. Có những trẻ chán học vì không theo kịp bài giảng, dẫn đến cảm giác tự ti và sợ thất bại. Cũng có trẻ cảm thấy việc học quá khô khan, thiếu sự liên hệ với cuộc sống thực tế, khiến các em không tìm thấy động lực để cố gắng.
Bên cạnh đó, áp lực từ điểm số, kỳ vọng của gia đình hoặc sự so sánh vô tình với bạn bè cũng có thể khiến trẻ mất dần hứng thú học tập. Khi cha mẹ kiên nhẫn lắng nghe và không vội vàng phán xét, con sẽ sẵn sàng chia sẻ nhiều hơn, từ đó giúp gia đình nhận diện đúng vấn đề cốt lõi.
2. Giúp con hiểu ý nghĩa thực sự của việc học
Một trong những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ không muốn học là các em chỉ học vì nghĩa vụ, vì sợ bị phạt hoặc để làm hài lòng người lớn. Khi việc học chỉ gắn với điểm số, trẻ rất dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi và chán nản.
Cha mẹ cần giúp con nhìn nhận việc học như một hành trình khám phá và phát triển bản thân. Học không chỉ để đạt kết quả tốt mà còn để hiểu thế giới, rèn luyện tư duy và từng bước tiến gần hơn đến ước mơ của chính mình. Khi trẻ nhận ra giá trị lâu dài của việc học, động lực học tập sẽ dần đến từ bên trong thay vì sự thúc ép bên ngoài.
3. Tạo môi trường học tập tích cực và phù hợp
Môi trường học tập có ảnh hưởng lớn đến tâm lý và khả năng tập trung của trẻ. Một không gian học tập gọn gàng, đủ ánh sáng và yên tĩnh sẽ giúp trẻ dễ dàng tập trung hơn so với việc học trong môi trường nhiều xao nhãng.
Tuy nhiên, môi trường học tập không chỉ giới hạn ở không gian vật lý mà còn bao gồm bầu không khí trong gia đình. Khi cha mẹ giữ thái độ bình tĩnh, tích cực và tránh căng thẳng xoay quanh chuyện học hành, trẻ sẽ cảm thấy an tâm hơn. Sự thoải mái về tinh thần chính là nền tảng để con sẵn sàng tiếp nhận kiến thức.
4. Khuyến khích con chủ động và tự chịu trách nhiệm với việc học
Việc kiểm soát quá chặt có thể khiến trẻ cảm thấy bị áp đặt và mất dần tính chủ động. Thay vào đó, cha mẹ nên từng bước trao cho con quyền tự quản lý việc học của mình, từ việc sắp xếp thời gian đến việc hoàn thành nhiệm vụ học tập.
Khi được tin tưởng và tôn trọng, trẻ sẽ hình thành ý thức trách nhiệm và kỷ luật cá nhân. Lúc này, việc học không còn là điều “phải làm” mà trở thành lựa chọn mà con chủ động thực hiện vì lợi ích của chính mình.
5. Giảm áp lực thành tích và tránh so sánh
So sánh con với người khác, dù vô tình hay hữu ý, đều có thể gây tổn thương và làm giảm sự tự tin của trẻ. Mỗi đứa trẻ có năng lực và tốc độ phát triển khác nhau, vì vậy việc đặt cùng một thước đo cho tất cả sẽ khiến nhiều trẻ cảm thấy mình không đủ tốt.
Thay vì chỉ tập trung vào điểm số, cha mẹ nên ghi nhận sự nỗ lực và tiến bộ của con qua từng giai đoạn. Khi trẻ cảm nhận được sự công nhận từ gia đình, các em sẽ có thêm động lực để cố gắng và hoàn thiện bản thân.
6. Đồng hành cùng quá trình học, không chỉ quan tâm đến kết quả
Kết quả học tập chỉ phản ánh một phần rất nhỏ trong hành trình học của trẻ. Điều quan trọng hơn là cách con học, con vượt qua khó khăn như thế nào và con đã tiến bộ ra sao so với chính mình.
Việc cha mẹ thường xuyên trò chuyện, hỏi han và sẵn sàng hỗ trợ khi con gặp khó khăn sẽ giúp trẻ cảm thấy không đơn độc. Khi con hiểu rằng cha mẹ luôn ở bên để hỗ trợ chứ không chỉ đánh giá, áp lực học tập sẽ giảm đi đáng kể.
7. Duy trì giao tiếp cởi mở và tích cực với con
Giao tiếp đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng mối quan hệ tin cậy giữa cha mẹ và con cái. Khi trẻ được lắng nghe và tôn trọng cảm xúc, các em sẽ dễ dàng chia sẻ những lo lắng, khó khăn trong học tập cũng như trong cuộc sống.
Việc duy trì những cuộc trò chuyện cởi mở, nhẹ nhàng giúp cha mẹ kịp thời nhận ra những dấu hiệu căng thẳng hoặc chán nản ở con. Từ đó, gia đình có thể cùng con tìm ra giải pháp phù hợp, thay vì áp đặt hoặc gây thêm áp lực.
Con không muốn học là một giai đoạn mà nhiều gia đình có thể gặp phải. Điều quan trọng không phải là trách móc hay lo lắng quá mức, mà là cách cha mẹ lựa chọn đồng hành cùng con. Khi được thấu hiểu, tôn trọng và hỗ trợ đúng cách, trẻ hoàn toàn có thể tìm lại niềm vui, sự tự tin và động lực trong học tập.
Quý Cha mẹ quan tâm, đăng ký tìm hiểu thông tin tuyển sinh từ Lớp 1 đến Lớp 12 tại Hệ thống Trường liên cấp BMS năm học 2026 - 2027 tại đây.